زایمان سزارین و علت انجام آن

تقریبا یک سوم نوزادان در ایالات متحده از طریق سزارین متولد می‌شوند. این نسبت در کشور ما بیشتر است و سزارین یکی از رایج‌ترین عمل‌های جراحی کشور محسوب می‌گردد. به طور کلی توصیه پزشکان برای اغلب زنان باردار، زایمان طبیعی است اما گاهی عمل سزارین هم برای مادر و هم برای جنین، ضروری است. ضمنا ممکن است از قبل برای زایمان طبیعی برنامه‌ریزی کرده باشید اما شرایط طوری پیش برود که به تشخیص پزشک سزارین لازم باشد. در این حالت، نگرانی عمل جراحی، اقامت بیشتر در بیمارستان و ریکاوری بعد از عمل معمولا وجود دارد.  قبل از عمل، داشتن کمی استرس، طبیعی است. نکات زیر کمک می‌کند عمل سزارین وضعیت بهتری داشته باشید.

علت انجام سزارین انتخابی (برنامه ریزی شده)

برخی بیماری‌ها. داشتن بیماری‌هایی مزمن مثل بیماری قلب، دیابت، فشار خون، اختلالات کلیوی که باعث می‌شود زایمان طبیعی برای مادر خطرناک باشد؛

عفونت. اگر مبتلا به HIV یا عفونت هرپس تناسلی هستید، سزارین ضروری است زیرا اگر زایمان طبیعی انجام شود،‌ هر دو ویروس به بچه منتقل خواهند شد.

سلامت جنین. ممکن است یک بیماری مادرزادی عبور جنین از مجرای زایمانی را خطرناک سازد.

اندازه جنین. گاهی بچه درشت است و عبور او از مجرای زایمانی دارای ریسک است. این مساله به ویژه زمانی که وزن مادر در دوران بارداری بیشتر از مقدار نرمال افزایش یافته، حادتر است.

وزن مادر. در شرایطی که مادر دارای اضافه وزن زیادی است، به دلیل اینکه زمان زایمان این گونه مادران طولانی‌تر است اغلب سزارین تجویز می‌شود.

سن مادر. با افزایش سن مادر، احتمال تجویز سزارین توسط پزشک بیشتر می‌شود.

وضعیت بریچ. در حالتی که سر جنین یا باسن او رو به پایین قرار دارد و او نمی‌تواند بچرخد، پزشک دستور سزارین می‌دهد.

بارداری دو یا چند قلویی. در حالتی که شما دو قلو یا چند قلو باردار هستید، احتمال تجویز سزارین بیشتر است.

وضعیت جفت. در حالتی که جفت همه یا بخشی از دهانه رحم را مسدود کرده (جفت سر راهی)، یا از دیواره رحم جدا شده (کنده شدن جفت)، خطر سزارین کمتر است.

سایر اختلالات. در حالتی که مبتلا به اختلالاتی مثل پره اکلامپسی (مسمومیت بارداری) یا اکلامپسی هستید و مداوای قبلی کارساز نبوده، انتخاب اول پزشک، اغلب سزارین است.

سزارین قبلی. اگر قبلا سزارین کرده باشید احتمال اینکه برای بارداری بعدی نیز نیاز به آن پیدا کنید، زیاد است.

اگر پزشک شما سزارین را توصیه می‌کند از او بخواهید دلایل آن را به خوبی برای شما توضیح دهد. همچنین بهتر است سایر گزینه‌ها را نیز به همراه او بررسی نمایید.

علت سزارین پیش‌بینی‌نشده

گاهی از قبل برای سزارین برنامه‌ریزی نکرده‌اید اما شرایط زایمان باعث می‌شود پزشکان به این جمع‌بندی برسند که باید سزارین انجام شود. برخی از این دلایل به شرح زیر است:

شروع نشدن زایمان. اگر با وجود آنکه انقباضات زایمان 24 تا 25 ساعت است که آغاز شده (برای زایمان دوم به بعد زمان کمتر) اما دهانه رحم باز نشده و دیلاتاسیون اتفاق نیفتاده، معمولا پزشک دستور سزارین می‌دهد.

خستگی مادر یا زجر جنین. اگر مادر در فرایند زایمان دچار خستگی مفرط شده یا بررسی وضعیت جنین نشانگر زجر کشیدن او باشد معمولا سزارین انجام می‌شود.

پارگی رحم. اگر رحم دچار پارگی شده باشد سزارین ضروری است.

نکات مهم در خصوص سزارین

اگر نگران درد زایمان هستید بهتر است بدانید سزارین تنها شیوه زایمان بدون درد نیست. روش‌های مختلفی برای کم‌کردن درد زایمان طبیعی وجود دارد.

اگر قرار است عمل سزارین را انجام دهید،‌ زمان مناسبی را برای آن در نظر بگیرید. با توجه به آنکه بعد از سزارین نیاز به مراقبت بیشتری وجود دارد باید ایام مناسبی برای آن انتخاب شود.

اگر تصمیم دارید در آینده نیز بچه‌دار شوید و قصد دارید سزارین انجام دهید، احتمال آنکه زایمان بعدی به ناچار به صورت سزارین انجام شود افزایش می‌یابد.  

همیشه بهترین زمان برای به دنیا آمدن نوزاد زمانی است که خود او انتخاب می‌کند. احتمال کمی وجود دارد که هنوز بچه به طور کامل آماده تولد نشده باشد.

عمل سزارین در چند هفتگی و چگونه انجام می‌شود؟

زایمان سزارین معمولا در هفته سی و نهم بارداری انجام می‌شود اما گاهی نیز زودتر عمل سزارین انجام می‌شود. چه سزارین از قبل برنامه‌ریزی شده باشد و چه در دقیقه نود تصمیم به آن گرفته شود مراحل آن خیلی روتین و استاندارد است. زمان عمل سزارین خیلی کوتاه است. بسیاری از بیمارستان‌ها اکنون تلاش می‌کنند سزارین را به زندگی عادی نزدیک کنند. در این عمل فقط بخشی از بدن (نیمه پایین بدن) بی‌حس می‌شود.

پس از عمل

پس از انجام عمل می‌توانید فرزند دلبند خود را ملاقات نمایید. بلافاصله بعد از آنکه بند ناف بریده شد، جراح جفت را جدا کرده و اندام تناسلی را بررسی می‌کند. سپس بخیه‌های جذب شونده روی می‌زند. اگر قرار شد بعد از عمل فرزند شما به بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان (NICU) منتقل شود نگران نباشید. این اقدامات بیشتر احتیاطی هستند تا اینکه نشانه مساله‌ای در مورد بچه شما باشد. در برخی از بیمارستان‌ها انتقال بچه به NICU بعد از سزارین، جزئی از برنامه استاندارد آنجا محسوب می‌شود.